صرافی ارز دیجیتال یا اکسچنج (Exchange) بستری است که در آن اشخاص می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را معامله و به ارز دیجیتال دیگر یا پول ملی تبدیل کنند. صرافی می‌تواند یک سایت باشد یا یک اپلیکیشن موبایل که روی تلفن همراه نصب می‌شود یا هر دو.
با ثبت‌نام در یک صرافی ارز دیجیتال می‌توانید در قبال پول ملی یا ارز دیجیتال دیگر، ارز دیجیتال خریداری کنید یا ارز دیجیتال خود را در قبال پول ملی (مانند ریال) یا یک ارز دیجیتال دیگر به فروش برسانید.
قیمت ارزهای دیجیتال بر اساس همین عرضه و تقاضا در صرافی‌های ارز دیجیتال تعیین می‌شود.
برای ثبت‌نام یا انجام معامله، نیاز به حضور فیزیکی در محل دفتر صرافی ارز دیجیتال وجود ندارد و تنها کافی است از طریق سایت یا اپلیکیشن موبایل اقدام شود، چراکه وقتی با دارایی‌هایی از جنس دیجیتال سروکار داریم، نیاز به مراجعه حضوری از بین می‌رود.
صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
اینکه یک صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند به نوع صرافی بستگی دارد. در ادامه مقاله درباره انواع صرافی‌ها می‌خوانید، اما اگر بخواهیم نگاهی کلی به کار صرافی‌ها داشته باشیم، هر صرافی به یکی از این دو شکل کار می‌کند:
- حالت اول: شما با خودِ صرافی معامله می‌کنید. (از خود صرافی می‌خرید یا به خود صرافی می‌فروشید.)
- حالت دوم: صرافی خودش طرف معامله نیست و فقط یک واسط بین خریداران و فروشندگان است و از انجام معاملات مقداری کارمزد می‌گیرد.
در تعداد کمی از صرافی‌ها (که البته در بین صرافی‌های ایرانی تعدادشان زیاد است)، طرف معامله خود صرافی است، یعنی افراد برای خرید ارز دیجیتال، آن را از خود صرافی خریداری می‌کنند و برای فروش، ارز دیجیتال خود را به خود صرافی می‌فروشند. در اینجا درآمد صرافی از تفاوت قیمت خریدوفروش است؛ یعنی قیمت خرید ارز دیجیتال از صرافی نسبت به قیمت فروش آن به صرافی بالاتر است.
در حالت دوم دیگر صرافی‌ها طرف معامله شما نیستند، بلکه در حقیقت واسط بین خریداران و فروشندگان هستند و از هر معامله درصدی کمیسیون (مثلاً 0.1 درصد از مبلغ معامله) دریافت می‌کنند. از نظر جهانی، اغلب صرافی‌ها به روش دوم کار می‌کنند، اما در ایران (حداقل در زمان نگارش این مطلب) بیشتر صرافی‌ها از نوع اول هستند، یعنی صرافی خودش طرف معامله است.
جفت‌ارز چیست؟
در یک صرافی ارز دیجیتال برای نشان‌دادن امکان تبدیل یک ارز دیجیتال به ارز دیجیتال دیگر از مفهومی به‌نام جفت‌ارز استفاده می‌کنند.
یک جفت‌ارز در صرافی به این صورت نمایش داده می‌شود: نماد اختصاری ارز دیجیتال اول / نماد اختصاری ارز دیجیتال دوم
به‌عنوان مثال، نماد اختصاری بیت کوین BTC و نماد اختصاری تتر USDT است. بنابراین جفت‌ارز بیت کوین – تتر را این‌گونه مشاهده می‌کنید: BTC/USDT
مثلاً اگر بخواهید ارز دیجیتال تتر بدهید و بیت کوین دریافت کنید یا بالعکس باید به صفحه جفت‌ارز بیت کوین – تتر (BTC/USDT) در صرافی مراجعه کنید.
مفهوم جفت‌ارز می‌تواند در تحلیل تکنیکال بازار هم به شما کمک کند. به‌عنوان مثال، اگر قصد داشته باشید ارزهای مختلف را با بیت کوین معامله کنید، بنابراین کار منطقی این است که از نمودار بیت کوینی استفاده کنید. مثلاً اگر بخواهید تغییرات قیمت ریپل نسبت به بیت کوین را مشاهده کنید، باید از نمودار جفت‌ارز ریپل – بیت کوین (XRP/BTC) استفاده کنید.
