افراد به دلایل مختلفی نیاز به دریافت کد بورسی پیدا میکنند. کد بورسی در واقع کد شناسایی هر فرد در بازار سرمایه است. کد بورسی از ترکیب ۳ حرف و ۵ عدد ایجاد میشود. این کد مانند کد ملی اشخاص حقیقی یا شناسه ملی اشخاص حقوقی، منحصربهفرد برای هر شخص است.
از جمله دلایل دریافت یا صدور کد بورسی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
دریافت کد بورسی برای شروع فعالیت در بازار سرمایه
اولین گام برای شروع فعالیت در بازار سرمایه و خرید و فروش انواع اوراق بهادار، دریافت کد بورسی است. شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه، به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه برای هر شخص متقاضی کد بورسی صادر میکند.
تخصیص سهام ترجیحی
سهام ترجیحی در واقع بخشی از سهام یک شرکت، نهاد یا سازمان است که در اختیار کارمندان آن قرار میگیرد. امور مربوط به ثبت و نگهداری مالکیت اوراق بهادار هر شخص در بازار سرمایه بر عهده شرکت سپردهگذاری مرکزی است. این شرکت نیز با صادر کردن کد بورسی، دارایی هر فرد را به کد بورسی وی نسبت داده و ثبت و ضبط میکند. به همین دلیل شخصی که فعلا قصد فعالیت در بازار سرمایه را نداشته باشد، برای تخصیص سهام ترجیحی به کد بورسی نیاز پیدا خواهد کرد.
تخصیص سهام عدالت
برای آن دسته از افرادی که در گذشته جزو متقاضیان دریافت سهام عدالت بودهاند، کد بورسی توسط شرکت سپردهگذاری مرکزی صادر شده است.
دریافت کد بورسی برای سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری
سرمایهگذاری در صندوق سرمایه گذاری، یکی از راهکارهای سرمایهگذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه است. افرادی که قصد سرمایهگذاری در برخی از صندوقها را دارند نیز باید در سامانه سجام ثبتنام کنند و کدبورسی خود را دریافت کنند.
دریافت کد بورسی برای فروش صندوقهای قابل معامله دولتی
پذیرهنویسی در صندوقهای ETF دولتی نظیر صندوق دارا یکم و صندوق پالایشی یکم به دو روش امکانپذیر بوده است. در روش اول، اشخاصی که در بازار سرمایه فعال بودند و کد بورسی داشتند، میتوانستند از طریق سامانههای معاملاتی آنلاین کارگزاریها اقدام به خرید واحدهای این صندوقها کنند. در روش دوم، امکان شرکت در پذیرهنویسی از طریق بانکهای عامل نیز برای افرادی که کد بورسی نداشتند، وجود داشت.
اما فروش واحدهای خریداری شده از این صندوقها، تنها از طریق کارگزاریهای بازار سرمایه امکانپذیر است. افرادی که فاقد کد بورسی باشند، باید برای فروش این واحدها کدبورسی و کد معاملاتی خود را دریافت کنند. پس از دریافت کدبورسی نیز باید از طریق کارگزاری خود، اقدام به فروش آنها نمایند.