شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه که به‌اختصار «سمات» نامیده می‌شود، یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه ایران است. از جمله وظایف سمات می‌توان به مواردی همچون سپرده‌گذاری و ثبت، نگهداری و انتقال اوراق بهادار، پایاپای و تسویه معاملات اشاره نمود.
معرفی
شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در تاریخ ۵ دی‌ماه 1384 و با هدف انجام امور پس از معاملات، نزد اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده است.
جایگاه شرکت سپرده گذاری مرکزی مطابق با قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی به شرح زیر است:
ساختار مالکیتی و لیست سهامداران شرکت سپرده گذاری مرکزی
فعالیت‌های اصلی شرکت سپرده گذاری مرکزی
فعالیت‌های اصلی این شرکت عبارتند از:
1- انجام اقدامات شرکتی برای شرکت‌های سهامی عام متقاضی استفاده از خدمات ثبت و نگهداری اسامی و سوابق مالکین اوراق بهادار
2- ایجاد و اداره صندوق تضمین تسویه
3- تسویه و پایاپای معاملات اوراق بهادار
۴- سپرده‌گذاری و امانت‌پذیری انواع اوراق بهادار
۵- واسطه هرگونه مبادله اوراق بهادار
۶- سپرده نمودن اوراق بهادار وثیقه شده نزد هر شخص حقیقی یا حقوقی ذینفع
7- تهیه و ارائه گزارش‌های مورد نیاز کارگزاران و مشتریان
8- درج، کد گذاری و نگهداری اوراق بهادار
9- افتتاح و نگهداری حساب وجوه بازارهای بورس و فرابورس
سایت شرکت سپرده گذاری مرکزی
آدرس سایت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، CSDIRAN.COM است. CSDIRAN در واقع سرواژه Central Securities Depository of Iran و به معنی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ایران است.
برخی از قسمت‌های مهم این سایت عبارتند از:
سامانه‌ها
از این بخش می‌توان در خصوص هر یک از سامانه‌های شرکت سپرده گذاری مرکزی اطلاعاتی به دست آورد. این سامانه‌ها عبارتند از:
- کارا (درگاه الکترونیکی کارگزاران)
- سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان)
- DDN (درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه)
- IPS (سامانه وضعیت دارایی سهامداران)
درباره سمات
در این بخش ضمن آشنایی با سمات، می‌توان به اطلاعاتی درباره تاریخچه و کلیات آن، گزارش فعالیت‌ها، همکاری‌های بین‌المللی و محتواهای تخصصی دسترسی پیدا کرد.
خدمات
از این قسمت می‌توان به کلیه خدمات قابل ارائه سمات دسترسی پیدا کرد.
تحقیق و توسعه
گزارش‌های پژوهشی و گزارش‌های آماری شرکت سپرده گذاری مرکزی از این قسمت قابل دریافت است.
معرفی سامانه سجام
شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با هدف ارائه خدمات زیرساختی یکپارچه به فعالان بازار سرمایه و در راستای قوانین و مقررات حوزه مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم، سامانه سجام را راه‌اندازی نموده است.
از جمله مزیت‌های راه‌اندازی سامانه سجام و تکمیل مراحل ثبت‌نام فعالین بازار سرمایه در آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- دسترسی به تمامی سرویس‌های بازار سرمایه
- عدم نیاز به شناسایی کامل مجدد در هیچ‌یک از مراجعات به نهادهای مالی اعم از کارگزاری، صندوق سرمایه گذاری، شرکت‌های تأمین سرمایه و …
- ارسال شدن تمامی اسناد، مدارک، اعلان، اخطارها، مکاتبات و مرسولات بر اساس اطلاعات ارتباطی ارائه‌شده در سامانه سجام
- پرداخت کلیه مطالبات و عایدی نقدی سرمایه‌گذار در بازار سرمایه به شماره‌حساب اعلامی متعلق به وی در سامانه سجام
نحوه ثبت‌نام در سامانه سجام
فعالین بازار سرمایه باید پس از مراجعه به سایت سجام به آدرس sejam.ir، مراحل ثبت‌نام را گام‌به‌گام انجام دهند. گام‌های مورد نیاز برای فرآیند ثبت‌نام به شرح زیر است:
- وضعیت اولیه
- تکمیل فرم‌ها
- تأیید استعلام و دریافت کد پیگیری
- مراجعه به یکی از مراکز احراز هویت منتخب
- احراز هویت سجام
- تأیید سهامدار در سجام
